dots-menu
×

Home  »  The Oxford Book of Latin Verse  »  From the Golden to the Iron Age

Heathcote William Garrod, comp. (1878–1960). The Oxford Book of Latin Verse. 1912.

Germanicus Caesar 15 B.C.–A.D. 19

From the Golden to the Iron Age

VIRGINIS inde subest facies, cui plena sinistra

fulget spica manu maturisque ardet aristis.

quam te, diua, uocem? tangunt mortalia si te

carmina nec surdam praebes uenerantibus aurem,

exosa heu mortale genus, medio mihi cursu

stabunt quadripedes et flexis laetus habenis

teque tuumque canam terris uenerabile numen.

aurea pacati regeres cum saecula mundi,

Iustitia inuiolata malis, placidissima uirgo,

siue illa Astraei genus es, quem fama parentem

tradidit astrorum, seu uera intercidit aeuo

ortus fama tui, mediis te laeta ferebas

sublimis populis nec dedignata subire

tecta hominum et puros sine crimine, diua, penatis,

iura dabas cultuque nouo rude uulgus in omnis

formabas uitae sinceris artibus usus.

nondum uesanos rabies nudauerat ensis

nec consanguineis fuerat discordia nota,

ignotique maris cursus priuataque tellus

grata satis, neque per dubios auidissima uentos

spes procul amotas fabricata naue petebat

diuitias, fructusque dabat placata colono

sponte sua tellus nec parui terminus agri

praestabat dominis sine eo tutissima rura.

at postquam argenti creuit deformior aetas,

rarius inuisit maculatas fraudibus urbis

seraque ab excelsis descendens montibus ore

uelato tristisque genas abscondita rica,

nulliusque larem, nullos adit illa penatis.

tantum cum trepidum uulgus coetusque notauit

increpat ‘o patrum suboles oblita priorum,

degeneres semper semperque habitura minores,

quid me, cuius abit usus, per uota uocatis?

quaerenda est sedes nobis noua, saecula uestra

Martibus indomitis tradam scelerique cruento’.

haec effata super montis abit alite cursu,

attonitos linquens populos grauiora pauentis.

aerea sed postquam proles terris data nec iam

semina uirtutis uitiis demersa resistunt

ferrique inuento mens est laetata metallo

polluit et taurus mensas adsuetus aratro,

deseruit propere terras iustissima uirgo

et caeli est sortita locum, qua proximus illi

tardus in occasum sequitur sua plaustra Bootes.